How to born Daughter ?
बीस वा चौबीस वर्ष ब्रह्मचर्यमा रही सैद्धान्तिक स्नातक, प्रायोगिक स्नातक र सैद्धान्तिक सम्पूर्ण पक्षलाई प्रयोगमा ल्याउन सक्ने स्नातकमध्ये कुनै एक किसिमको स्नातक भएपछि मात्र समावर्तन संस्कार (सहस्रधारा स्नान) र दीक्षान्त समारोह गरेका युवा र युवतीहरू गृहस्थाश्रममा प्रवेश गर्न पाउने सिद्धान्तको वर्णन वाजसनेयी संहिताको पारस्कर गृह्यसूत्र (का.३) मा छ । सूत्रकार र स्मृतिकारहरूका साथै आयुर्वेदविज्ञ सुश्रुतले समेत चौबीस वर्षसम्म ब्रह्मचर्यमै रहेर पढ्नुपर्ने धारणा प्रकट गरेको पाइन्छ ।पण्डित दत्तरामले चाहिं २० वर्षसम्म ब्रह्मचर्यमा रही स्नातक भएका युवाले विवाह गरेर गृहस्थाश्रममा प्रवेश गरी यौनानन्द प्राप्त गर्न सक्ने बताएका छन् । सुश्रुत र दत्तराम दुवैले कन्याका निमित्त १६ वर्षसम्म ब्रह्मचर्यमै रहेर प्रायोगिक स्नातक हुनुपर्ने आशय व्यक्त गरेका छन् । ऋग्वेदको आश्वलायन श्रौतसूत्रमा कन्याका निमित्त पनि उक्त तीनखाले स्नातकमध्ये कुनै एक किसिमको स्नातक भएपछि स्नान (ज्ञानसागर–स्नान) संस्कार गर्नु अनिवार्य बताइएको छ । गुरुसँग विद्याध्ययनकालमा सिकेका सिद्धान्तहरूलाई व्यवहारमा लागु गर्नसक्ने प्रायोगिक स्नातक नभई दीक्षान्त समारोह नहुने र सो नभई गृहस्थाश्रम प्रवेश गर्न नपाउने नियम सूत्रकालमा रहेको देखिन्छ । कन्याहरूले ब्रह्मचर्यधर्म पालना गरेर स्नातक भएमात्र भनेजस्तो (रोजेको र खोजेको) युवा जीवनसाथी पाउने आशय अथर्ववेदमा प्रकट गरिएको छ ।ऋग्वेद युगमा त आवश्यक सैद्धान्तिक ज्ञानलाई प्रयोग गर्न जान्ने १६ वर्षे युवतीले २०–२५ वर्षे युवासँग पनि विवाह गर्दथे । विशेष गरेर मन्त्रद्रष्टाले मन्त्रद्रष्टीसँग नै विवाह गर्दथे । सैद्धान्तिक ज्ञानमात्र गरेको, तर व्यवहारमा काँचोलाई छोरी नदिने चलन पनि थियो । ऋग्वेदकी मन्त्रद्रष्ट्री सूर्यपुत्री सूर्याको विवाह चन्द्रमाका साथ गराउँदा दुवैको मञ्जुरी र अभिभावकहरूको स्वीकृतिमा दुवै कुलमा र केटाकेटीमा समेत कुनै सरुवा रोग भए नभएको कुरा थाहा पाउनका लागि धर्म–विज्ञान र चिकित्सा विज्ञानका धुरन्धर विद्वान्, देवताहरूका वैद्य अश्विनीकुमारहरूलाई जिम्मा दिइएको थियो । अश्विनीकुमारहरूको सिफारिसमा सूर्या स्वयंले साक्षात्कार गरेका ऋग्वेदका धर्म–विज्ञान, आयुर्विज्ञान, कामकला–विज्ञान र समाज–विज्ञानअनुकूलका मन्त्रहरूद्वारा सूर्य र चन्द्रमाको विवाह–संस्कार सम्पन्न भएको वर्णन पाइन्छ । त्यस युगमा यिनै मन्त्रहरूद्वारा वैदिक युगका ऋषिहरूले आफू समानका नारीसँग प्राणीग्रहण संस्कार सम्पन्न गर्थे । उत्तरवर्ती युगका गौरीशङ्कर, सीताराम र राधाकृष्ण आदि देवताहरूका विवाहदेखि आजसम्मका सम्पूर्ण हिन्दु विवाहहरू यिनै मन्त्रहरूबाट नै सम्पन्न गरिँदै आएका छन् । यी मन्त्रमा कामकलालाई प्रशस्त महत्व दिइएको छ र जीवनका चार पुरुषार्थमा यसलाई गणना गरी मानवीय जीवनको सफलताको एउटा आधार कामशक्ति पनि हो भन्ने कुरालाई स्वीकार गरिएको छ । धर्म, आयु र काम, यी तीन किसिमको वातावरण अनुकूल गराई गृहस्थाश्रमलाई सुख–शान्तिमय गराउन उक्त वैदिक मन्त्रहरूद्वारा राष्ट्रभृद्, जया, गुप्ताहुति र लाजाहोम आदि गर्ने गरिन्छ ।गृहस्थाश्रमलाई एक आपसमा मिलेर चलाउने प्रतिज्ञामा आधारित सप्तपदी गरी चतुर्थी होम गरेपछि मात्र दुई धाराको जल एकै ठाउँमा मिसाएर एकै बनाएझै वेदमन्त्रद्वारा वर र वधूका पञ्च ज्ञानेन्द्रिय, पञ्च कर्मेन्द्रिय एवं आत्मा एकै गराउने प्रतिज्ञा गरिन्छ । तब मात्र दुई जीवात्मा एक हुन पुग्दछन् र विवाह सुसम्पन्न हुन्छ । यसरी सनातन विवाह पद्धति यौन समागममा मात्र आधारित छैन, यौन र भावना दुवैको ऐक्यबद्धता र सम्मिलनमा आधारित छ । यो स्त्रित्व र पुरुषत्व एक भई अर्धनारीश्वर हुने विज्ञान हो । यसबाट दम्पतिको सर्वत्र समान हक अधिकार सुरक्षित हुन पुग्ने विश्वास मनीषिहरूले प्रकट गरेका छन् । यसरी विवाह बन्धनमा बाँधिएकी पतिव्रता स्त्रीले आफ्नो पतिलाई वश गर्न सक्छे भन्ने धारणा धर्मशास्त्रहरूमा प्रकटित छ । यसैलाई आधार मानेर सृष्टि सञ्चालनका लागि वेदले अग्नितत्व र सोमतत्वको, साङ्ख्य दर्शनले प्रकृति र पुरुषको, वेदान्त दर्शनले माया र ब्रह्मको, पुराणले शक्ति र शिवको अवधारणा प्रस्तुत गरेको देखिन्छ ।
(क) छोरा जन्माउने विधि ( How to born Son? )
छोरा जन्माउन पुरुषसंज्ञक सूर्य, मङ्गल र बृहस्पतिको लग्नमा वा पुरुष सन्तान गराउने ग्रह पाँचौँ स्थानमा रहेको वा उक्त स्थानलाई देखेको बखतमा; बिजोर राशिको अंशमा चन्द्रमा रहेको बखतमा; ऋतुस्नान रजस्वला भएको दिनबाट जोर रात (४, ६, ८, १०, १२, १४, १६) मा; पुंसज्ञक तिथिको रातमा; पुंसंज्ञक राशिको लग्न अर्थात् मेष, मिथुन, सिंह, तुला, धनु र कुम्भ राशिको लग्न–नवमांशमा; पुरुषसंज्ञक बार अर्थात् आइत, मङ्गल र बृहस्पति बारमा; शुभ लग्न अर्थात् वृष, मिथुन, कर्कट, सिंह, कन्या, तुला, धन र मीन लग्नमा; आठौं स्थान शुद्ध र शुभग्रहले देखेको वा रहेको बेलामा; लग्नको चारौं, सातौं, दशौं, पाँचौं र नवौं स्थानमा शुभग्रह रहेको र तेश्रो, छैटौं र एघारौं स्थानमा मङ्गल, शनि, राहु र केतु रहेको बखतमा; पुंग्रहहरूले देखेको लग्नमा; बिजोर राशिमा चन्द्रमा रहेको बेलामा; ऋतुस्नानका उत्तरार्धका समरात्रिमा गर्भाधान गर्दा छोरो जन्मिन्छ (मु.चि. सं.प्र. श्लोक ७, पीयूषधारी टीका पृ. २३०) ।
बिजोर राशिको वर्ग पाँचौँमा रहेको र शुक्रलाई चन्द्रमाले नदेखेको मुहूर्तमा गर्भाधान गर्दा पनि छोरो नै हुन्छ (बृहज्जातक निषेका. अ. श्लो १–२२) । केन्द्रमा र त्रिकोण (९, ५) मा शुभग्रह रहेको र तेश्रो, छैटौं र एघारौं स्थानमा राहु, केतु, शनि र मङ्गल बसेको बखतमा जोर रातमा गर्भाधान गर्दा पनि छोरो हुन्छ (ज्योतिःसार, मु. प्र. श्लो. १९५) ।
मङ्गलको लग्न नवमांशमा वा स्त्री पुरुषको मूल र अन्तर्दशा मङ्गलकै भएको मौकामा गर्भाधान गर्दा पनि छोरो हुन्छ । फेरि लग्नबाट वा चन्द्रमा बसेको स्थानबाट पाँचौं भाव शुभग्रह वा आफ्नै स्वामीले युक्त वा दृष्ट अवस्थामा छोरा हुन्छ (त्रि. ज. कु. द., श्लो. १०, पृ. २१३) । शनि लग्नबाट ३, ५, ७, ९ र ११ स्थानमध्ये कुनै एकमा रहेको बखतमा छोरो हुन्छ (बृहज्जा. निषेका. ४, श्लो. १२) ।
लग्नस्थानमा सूर्यचन्द्र पापग्रहयुक्त नभएमा, सातौं स्थानमा राहु–केतु–शनि नभएको बखतमा, आठौं स्थानमा मङ्गल र चौथो स्थानमा पनि पापग्रहहरू नभएको लग्न र लग्नबाट ४, ५, ७, ९ र १० स्थानमा शुभग्रह रहेको अनि ३, ६ र ११ औं भावमा चाहिं पापग्रह बसेको मुहूर्तमा शुभतिथि र शुभनक्षत्रमा सम/ जोर रातमा गर्भाधान गर्दा छोरा हुन्छ (मुहूर्त चिन्तामणि, संज्ञाप्रकरण) ।
गर्भशास्त्रका एक जना अमेरिकी विशेषज्ञले ऋतुस्नानका उत्तरार्धका आठ रात छोराका लागि उपयुक्त हुन्छन् भनेका छन् । दिनमा सहवास गरियो भने सूर्यकिरणको प्रभावबाट उग्र स्वभावको, बेलुका सन्ध्यामा हिरण्यकशिपुजस्तो, ऋतुस्नानको चौथो दिनमा शूरवीर भए तापनि अभिमन्युजस्तो अल्पायुको हुने धर्मविज्ञानको धारणा रहेको छ । सूर्यचन्द्र समरेखामा रहने पर्व दिन, ग्रहण, उल्कापात र वज्र खसेको समय पनि गर्भाधानका लागि अनुचित हुन्छन् । ऋतुस्नाताद्वारा ऋतुकालीन नेत्रज्योतिबाट आत्मसात् गरिएका यावत् वस्तुहरूको प्रभाव भावी सन्ततिमा पर्ने हुँदा त्यस समयमा सच्चित्र, सत् शास्त्र, सद् गुरु र सत् सङ्गीतमात्र ग्रहण हुने स्थानमा रहनु राम्रो हुन्छ ।
कतिपय बुहारीहरू गर्भाधानका समयमा अत्यन्त कर्कश सासूको गाली सुन्न वा अत्यन्त रुखो वातावरणमा रहन बाध्य हुन्छन् र उनीहरूले त्यस समयमा भोगेका वा सुनेका वाक्यहरूको प्रभाव भावी सन्ततिमा पर्ने हुँदा जन्मेका सन्तान पनि त्यस्तै कर्कश र रुखा हुन जान्छन् । त्यसैले राम्रा सन्तान जन्माउन चाहनेले घरको वातावरण कर्कश, रुखो र अनेकौं बहाना गरेर बुहारीलाई सताउने खालको छ भने त्यस ठाउँबाट अन्यत्रै राम्रो ठाउँमा बस्नु उचित हुन्छ ।
(ख) छोरो जन्माउनका लागि केही व्रत, यज्ञ र शास्त्रीय औषधिका विधिहरु के के छन् ?
छोरो जन्माउन विभिन्न यज्ञ र व्रतहरूको विधान पनि शास्त्रमा गरिएको पाइन्छ । त्यस्ता यज्ञहरूमा पुत्र्येष्टि यज्ञ (अ.रा.बा.का. ३।१–१८), मरुस्तोम र मित्रावरुण याग (तैत्तिरीय संहिता २।२।५), पुत्रमन्थ (शतपथ ब्राह्मण १४।५।५।१), षष्ठीदेवी उपासना (देवीभागवत ९। ४६। ६९–७२), हरिवंश श्रवण (श्रीमद्भागवत ६ ।१४। १०।३०) आदि प्रमुख छन् ।
सुसन्तति गराउनका लागि ऋतुस्नानपछि सूर्यदर्शन, सिद्ध महात्माको दर्शन, सेता घोडा र साँढेको अवलोकन, सात दिन ब्रह्मचर्यमा रही सेती गाईको दूधमा चाँदी वा काँसको भाँडामा मह–घिउ राखेको जौको सातु वा परिकार घोलेर पिउने र सायं प्रातः दूधभात सेवन गर्नुपर्ने साथै सेतो घर, कोठा र शैयामा सम रातमा चाँदीका पाउजेब लगाएर गर्भाधान गर्दा राम्रो गुण भएको छोरा हुन्छ भन्ने चरकको मत छ । पुरुषले पनि एक महिना पूर्वबाट नै ब्रह्मचर्यमा रही आयुर्वेदिक औषधि खानुपर्ने नियम छ । त्यस्ता औषधिमा शुद्ध च्यवनप्राश, नरसिंह चूर्ण, अश्वगन्धा, यार्सागुम्बा, पाँचऔंले, केसर, गाईभैंसीको दूध, घिउ, नौनी, दही, मह, घिउ र पुष्टकारी आदि मुख्य छन् ।
(ग) छोरी जन्माउने तरिका ( How to born Daughter ?)
रजस्नानबाट बिजोर रात (५,७, ९, ११, १३, १५) मा; स्त्रीसंज्ञक बार अर्थात् शुक्रबार र सोमबारमा; स्त्रीसंज्ञक लग्न अर्थात् वृष, कन्या, वृश्चिक, मकर र मीन लग्नमा; स्त्रीसंज्ञक नक्षत्रहरूमा; जन्मनक्षत्रबाट साताँै नक्षत्रका साथै मूल, भरणी, अश्विनी, रेवती र मघा नक्षत्रलाई समेत छाडेर; ग्रहण–दिन, व्यतिपात र महापातयोग एवं वैधृति योग छाडेर; बाबुआमाको श्राद्धको दिन, जन्मनक्षत्र, जन्मलग्नबाट आठौं लग्न र पापग्रह रहेका नक्षत्र एवं लग्न नपर्ने गरी लग्नबाट पाँचौं भावमा चन्द्रमाको षड्वर्गमा शुक्र रहेका बखतमा; पाँचौ स्थानमा रहेको शुक्रलाई चन्द्रमाले देखेमा वा त्यहीँ बसेको मुहूर्तमा गर्भाधान गर्नाले सर्वथा छोरी नै हुन्छिन् (बृहद्यवनजातक, अ.१, श्लो.११) । त्यस्तै शुक्र र चन्द्रमाको लग्न नवमांशमा पनि छोरी नै हुन्छे (बृहज्जातक निषेकाध्याय ४। १२) । छोरी जन्माउने पद्धतिलाई अथर्ववेदमा ‘स्त्रैषूय’ को संज्ञा दिइएको छ । यससम्बन्धी विस्तृत विवरण शौनक चतुराध्यायी अध्याय २, खण्ड ८८ र अध्याय ४, खण्ड ८३ मा छ । याज्ञवल्क्यको मतअनुसार ९, ११ र १३ औ रातलाई निन्दित मानिएको छ ।
एक अमेरिकी सन्ततिविशेषज्ञले ऋतुस्नानका आद्य चार रात (५,६,७,९) छोरी गराउन सहयोगी हुन्छन् भनी लेखेका छन् । ऋतुस्नाताले चारौं दिनदेखि सम्भव भएमा शुक्रबार र सोमबार पारेर लक्ष्मणा, सहदेवा, श्वेतबृहती, वरको कोपिला वा वरको दारीका टुप्पाहरूमध्ये कुनै एउटा औषधी कुटेर कपटछान गरी पिचकारीद्वारा देब्रे नाकको पोराबाट गर्भ नहुँदा र गर्भ भइसकेपछि पनि दुई महिनासम्म सुस्तरी एक थोपा राख्ने गर्नाले छोरी हुन्छे भनी सुश्रुतमा प्रकाश पारिएको छ । सोही रस त्यसरी नै दाहिने नाकको पोराबाट राख्ने गर्नाले चाहिं छोरा हुन्छ भनिएको छ ।
(घ) नेपालको जनगणनाअनुसार नारीको सङ्ख्या अधिक हुनुको कारण र अन्ध, अपाङ्ग वा रोगी सन्तान हुनुको कारण
यद्यपि नारी वा पुरुष जसको सङ्ख्या बढी भए पनि राष्ट्र र समाजलाई खासै फरक नपर्ला । तर पनि पुरुषको सङ्ख्या कम र नारीको सङ्ख्या बढी हुनुको कारण के होला भन्ने स्वाभाविक जिज्ञासा मानिसहरूमा पैदा हुन सक्छ । यहाँ त्यसैका बारेमा केही बताउन खोजिएको छ । युवतीहरूले प्रायः चुइगम, चकलेटजस्ता वस्तुहरू ऋतुकालमा बढी सेवन गर्नाले र युवाहरूले प्रायः चुरोट, बिंडी, सुर्ती, खैनी, पानपराग, जर्दा र चिया–कफी एवं गुणस्तरहीन मद्यपदार्थको अम्मल गर्नाले साथै अखाद्य वस्तु मिसिएको, विषको प्रभाव भएको भोजनबाट पुंबीज (वीर्य) कमजोर हुन्छ र रेत (अर्थात् स्त्री रज) बढी तरल हुन जान्छ । यस्तो अवस्थामा नारीको रजकीट प्रबल एवं रजको आधिक्य हुने हुँदा विशेष गरेर छोरीहरूको जन्म हुन्छ । यही नै नारी जनसङ्ख्या बढ्नुको मूल कारण हो ।
त्यस्तै धर्मविज्ञान र आयुर्विज्ञानले तोकेका वा बाजीकरण गराउने औषधी एवं खाद्यपदार्थहरू पुरुषले सेवन नगर्नु र मासिक, पाक्षिक, साप्ताहिक एवं त्रिदिवसीय एक पटक मात्र सहवास गर्न पाउने आयुर्वेदिक अधिकारलाई समेत बेवास्ता गर्नाले अन्ध, अपाङ्ग र क्षीण मस्तिष्क भएका रोगी सन्तान हुन गएका हुन् भन्न सकिन्छ । पत्नीकै साथमा हुने अनैच्छिक सहवासबाट पनि त्यस्ता सन्तान जन्मिन सक्छन् भन्ने देखिन्छ । लग्न नवमांशमा वा लग्नकुण्डलीको स्थानमध्ये तनु, धन, सन्तान, भाग्य आदि स्थानमा अन्ध, अपाङ्ग, क्षीण मस्तिष्क गराउने गरी ग्रहहरू रहन गएको अवस्था र युद्ध बमवारीको समाचार सुनेको वा घटना देखेको बेला गर्भ रहनाले पनि त्यस्ता सन्तान हुन सक्तछन् ।
त्यस्तै गर्भ रहेदेखि आठ महिनासम्म गर्भको शिशुलाई हानि पुर्याउने खाद्य पदार्थ सेवन गर्दा र चोटपटक लाग्दा, नराम्रा उल्कापात र ग्रहणको अवलोकनबाट, चट्याङको आवाजजस्ता कुराहरूबाट पनि गर्भस्थ शिशुमा नराम्रो प्रभाव पर्न गई रोगी, अपाङ्ग, क्षीण मस्तिष्कको सन्तान हुन सक्दछ । अतः दुवै दम्पति सावधान भएर आपसी सहमतिमा प्रसन्न मुद्रामा सुसमयमा गर्भाधान गरी नौ महिनासम्म मातृशिशु कल्याणका लागि तोकिएका पेटको बच्चालाई हानी नहुने औषधी सेवन गरी राम्रो दक्ष विशेषज्ञबाट प्रजनन गराउनु पर्दछ । पाँच वर्षसम्म शिशुलाई दिनुपर्ने खोप, आहारविहार पनि सन्तुलित हुनु पर्दछ ।
(ङ) सन्तानको आकार–प्रकार सम्बन्धमा
मातृज, पितृज, आहारज र आत्मकर्मज महाभूतहरूमध्ये जसको आधिक्य हुन्छ, तदनुकूलको गर्भ एवं सन्तान हुन जान्छ भन्ने सुश्रुतको वैज्ञानिक भनाइ पनि यहाँ लागू हुन पुग्दछ ।
(च) गर्भाधानको विशेषता
गर्भाधान संस्कारको मुहूर्तकै आधारमा जीवात्माको पूर्वजन्म, परजन्म र वर्तमान जन्मको आयु, कर्म, धन, विद्या र मरण निश्चित हुनसक्ने ज्योतिर्विज्ञानको अवधारणा रहेको हुँदा र स्वयं ब्रह्मतत्व नै सो मार्गमा जीवात्मा रूपबाट प्रवेश गर्ने र मानव सोही रूपमा प्रवेश गरी सन्तानका रूपमा अमर बन्ने अवधारणा सनातन हिन्दू संस्कृतिको रहेकाले पनि श्रुति, स्मृति, सूत्र, पुराण, आयुर्वेद, तन्त्र र कामशास्त्रले समेत गर्भाधान संस्काररूपी महाकर्मलाई तीन लोकको र तीनै किसिमको वातावरणलाई अनुकूल गराउने विशेष पद्धतिद्वारा सुसम्पन्न गर्ने नियम राखेको देखिन्छ । वेदव्यासका अनुसार ऋतुकालमध्येको चौथो रात – निर्धन र अल्पायु, पाचौ- मध्यम गुणयुक्त पुत्री, छैटौ – मध्यम गुण युक्त पुत्र, सातौ रात्रि निःसन्तान, आठौ ऐश्वर्यशाली पुत्र, नवौं ऐश्वर्यवती कन्या, दशौं -उत्तम पुत्र, एघारौं धर्महीन पुत्री, बाह्रौं रात्रि उत्तम पुत्र, तेह्रौं रात्रि बर्णसंकर दोषले युक्त कन्या, चौधौ रात्रि – धर्मज्ञ, कृतज्ञ, आत्मज्ञानी र सत्य संकल्प युक्त पुत्र, पन्ध्रौं रात्रि- पतिब्रता कन्या, १६ औं रात्रि – सम्पूर्ण प्राणीहरुको आश्रयमा विख्यात र पुरुषोत्तम पुत्र पैदा हुन्छ । यो मनन गर्न सकेमा पनि राम्रो सॅस्कारले युक्त सन्तान पैदा हुन्छन् ।
अन्य संस्कृतिमा चाहिं यस्तो सूक्ष्म वैज्ञानिक चिन्तन लागु भएको भेटिँदैन । यो सनातन हिन्दू संस्कृतिका अनुयायीहरूले गौरव गर्ने विषय हो ।
(छ) उपसंहार / सारांश
सृष्टि संरचनाको सूक्ष्मताको धरातलमा स्त्री र पुरुषको आयु एवं शारीरिक र मानसिक अवस्थाको समेत विश्लेषण गरी दम्पतिले सांसारिक रंगमञ्चमा खेल्नुपर्ने वैज्ञानिक र व्यावहारिक मन्चन भूमिकालाई विवाह र गर्भाधानका पृष्ठभूमिमा राम्रोसँग केलाइएको छ । जुन प्रकारको धर्मविज्ञान, ग्रहअनुकुलको वातावरणीय विज्ञान, कामकलाविज्ञान, समाजविज्ञानका दृष्टिबाट मात्र महत्वपूर्ण नभई वैदिकदर्शन, सांख्यदर्शन, शक्ति र शिवको योजनद्वारा गरिने सृष्टिखेलको पौराणिक र तान्त्रिक दर्शनका दृष्टिबाट समेत उत्तिकै महत्व रहिआएको वस्तुतथ्य विवाह र गर्भाधान संस्कारको विश्लेषणबाट छर्लङ्ग हुन्छ । दम्पतिले सेवन गर्ने वस्तुहरू र त्यसबाट बन्ने बीज र उक्त बीजलाई योनिरूप अग्निकुण्डमा आहुति गर्दाको समय र त्यसले पार्ने प्रभाव, गर्भस्थ शिशुमा दश महिनासम्म गरिने दशकर्मको आशय र प्रजनन् गर्दाको मुहूर्त एवं सोका आधारमा निर्धारण गरिने भविष्य हिन्दू संस्कृतिको आफ्नै विशेषता हो भन्न सकिन्छ । यस विषयमा विज्ञ ज्योतिष तथा धार्मिक तथा सॅस्कारिक बैद्य आदि व्यक्तित्वलाई पनि सोधपुछ गरी गर्भाधानको समय निर्धारण गर्न सकिन्छ ।
(ज) सुझाव/ सल्लाह
पुंसन्ततिकारक (छोरो गराउने) रात्रिक्यालेण्डर (रात्रिको घण्टा, बजे, मिनेटका आधारमा) बनाउनु पर्दछ ।
छोरी गराउने रात्रिक्यालेण्डर (रात्रिको घण्टा, बजे, मिनेटका आधारमा) गराउनु पर्दछ ।
सन्तान नहुनेलाई सन्तान हुने गरी रात्रिक्यालेण्डर (रात्रिको घण्टा, बजे, मिनेटका आधारमा) गराउनु पर्दछ ।
छोरा गराउने रात र छोरी गराउने रातको सूची जानकारी गराउनु पर्दछ ।
छोराछोरीमध्ये चाहेको सन्तान गराउने र सन्तान नगराउने समेत धर्मविज्ञान, आयुर्विज्ञान र कामशास्त्रमा बताइएका औषधिहरूको सूची बनाएर प्रयोग परीक्षण गरिनुपर्छ ।
चाइनाले १२६३ ई. मा १८ वर्षदेखिका दश हजार गर्भिणी महिलाहरूको जन्ममिति, महिना, दिन र गर्भ रहेको महिना एवं त्यसको आधार लिँदै जन्मेका छोरा र छोरीको प्रतिशतका आधारमा बनाएको र ९९ प्रतिशत सफल भएको भनी दाबी गरेको क्यालेण्डरजस्तै नेपालको हावापानीअनुरूपको क्यालेण्डर नेपालमा बनाउनका लागि प्रसूतिगृहमा भर्ना गरिने महिलाहरूको प्रतिशत गणना गरी १– २ वर्षभित्रमा तयार गरी गराई समाजमा प्रयोग परीक्षण गर्ने ।
फलित ज्योतिर्विद्वानबाट ज्योतिषसम्बद्ध उक्त क्यालेण्डर बनाउने ।
पूर्वोक्त सबै विद्या जानेको अनुसन्धाता र एक जना आयुर्वेद औषधिविज्ञबाट पूर्वोक्त औषधिमात्रा र सूची तयार पार्ने ।
यी माथि उल्लेख गरिएका कार्यहरू गराउँदा जनसङ्ख्यालाई सन्तुलनमा राख्न पनि सकिन्छ ।
Pingback: ऋषि पन्चमीको ब्रत र यसले दिने गोप्य अर्थ -ज्योतिष शास्त्री राजेन्द्र खनाल – Hindu Cultural Center